Cannabis in de Verenigde Staten: herclassificatie of legalisatie?

President Donald Trump heeft bevestigd dat zijn regering de mogelijkheid onderzoekt om cannabis opnieuw in te delen in de federale wetgeving. Het proces was gestart in 2024 onder de regering Biden, maar was niet tot bloei gekomen voor de machtsoverdracht.

Tijdens een persconferentie over federaal toezicht in Washington D.C. vertelde Trump aan verslaggevers dat er “in de komende weken” een beslissing zou kunnen worden genomen over de classificatie van cannabis. Volgens de Wall Street Journal werd de kwestie ook ter sprake gebracht tijdens een privé-fundraiser eerder deze zomer in Trumps golfclub in New Jersey, waar kaartjes $1 miljoen per stuk kostten. Onder de aanwezigen was Kim Rivers, CEO van Trulieve, een van de grootste cannabisbedrijven in de VS die met name 75 miljoen dollar verkeerd had ingezet op de legalisatie van cannabis in Florida. Rivers drong er naar verluidt bij Trump op aan om herclassificatie te steunen en medisch onderzoek te ontwikkelen.

Deze nieuwe golf van lobbyen is een voorbeeld van de stijgende invloed van de cannabisindustrie bij het vormen van federaal beleid. Voor bedrijven staat er veel op het spel: herclassificatie zou de weg vrijmaken voor standaard belastingaftrek die momenteel wordt geblokkeerd door de Amerikaanse belastingcode vanwege de status van cannabis als klasse I substantie.

Wat zou indeling in categorie III betekenen?
Op dit moment staat cannabis in de VS naast heroïne en LSD in categorie I van de Controlled Substances Act (CSA), een categorie die is gereserveerd voor stoffen zonder medisch nut en met een grote kans op misbruik. Door cannabis naar Categorie III te verplaatsen, komt het in dezelfde categorie als ketamine, codeïne en testosteron.

Een dergelijke wijziging zou niet neerkomen op volledige legalisatie. Het zou echter wel mogelijk zijn:

PUBLICITE

• de federale straffen voor bezit en distributie verlagen
• uitbreiding van medisch onderzoek naar cannabis
• Wietbedrijven toestaan te profiteren van standaard belastingaftrek.

Voor een industrie die dit jaar naar verwachting 34 miljard dollar aan inkomsten zal genereren, kan deze hervorming een keerpunt betekenen. Investeerders en leidinggevenden zeggen dat het nieuw kapitaal zou vrijmaken, traditionele banken zou aantrekken en innovatie zou versnellen.

Publieke opinie verdeeld, maar steun groeit

Terwijl de Trump-administratie een herclassificatie overweegt, gaat de publieke opinie nog verder. Een peiling uitgevoerd door Emerson College op 25 en 26 augustus toonde aan dat 65% van de geregistreerde kiezers nu denkt dat landelijke legalisatie een “goed idee” zou zijn. Dit cijfer is vijf punten hoger dan in oktober vorig jaar.

De steun varieert sterk tussen politieke opvattingen en generaties:

• Democraten: 79% voorstander
• Onafhankelijken: 66%
• Republikeinen: 49%

Leeftijd speelt een belangrijke rol, met kiezers onder de 30 (71%) en in de 40 (74%) die de meeste steun geven. Amerikanen boven de 70 blijven daarentegen verdeeld, met een kleine meerderheid (52%) die tegen legalisatie is.

Voor opiniepeiler Spencer Kimball, directeur van Emerson College Polling, zijn de implicaties duidelijk: “Als Trump de beslissing zou nemen om cannabis te legaliseren, zou dat echt het tij kunnen keren in zijn voordeel, dat de afgelopen maanden nogal stagneerde.”

De terugkeer van de MORE-wet

Herclassificatie is niet de enige hervorming die wordt overwogen. Tegelijkertijd hebben 40 Democratische wetgevers de MORE Act (Marijuana Opportunity, Reinvestment and Expungement Act) opnieuw ingediend, die tot doel heeft cannabis helemaal uit de CSA te halen.

In tegenstelling tot herclassificatie, waarbij cannabis op federale lijsten van gecontroleerde substanties blijft staan, zou de MORE Act het meer behandelen als alcohol of tabak en de regulering grotendeels overlaten aan de staten. De MORE Act omvat:

• Het wissen van cannabisgerelateerde federale veroordelingen
• Veroordelingen herzien voor degenen die nog opgesloten zitten
• Bescherming tegen verlies van uitkeringen of immigratiestatus voor mensen met een cannabis-gerelateerd strafblad
• Een federale belasting vanaf 5% op de verkoop van cannabis, oplopend tot 8% binnen vijf jaar
• Drie subsidieprogramma’s: community reinvestment, leningen voor kleine bedrijven en hulp bij eerlijke licenties

Voor Rep. Jerry Nadler, die het initiatief leidt, is het doel duidelijk: “Het is de hoogste tijd om marihuana op federaal niveau te decriminaliseren, marihuanagerelateerde veroordelingen te schrappen en het gemakkelijker te maken om straffen te herzien, terwijl er opnieuw wordt geïnvesteerd in de gemeenschappen die het zwaarst zijn getroffen door de drugsoorlog.”

Andere mede-indieners, zoals Ilhan Omar en Nydia Velázquez, richtten zich op gelijkheid en economische kansen, en benadrukten dat legalisering ook gelijkheid en rechtvaardigheid moet brengen aan gemeenschappen die historisch het doelwit waren van het verbod.

Tussen industriële groei en sociale rechtvaardigheid

Het debat belicht een centrale paradox. Aan de ene kant bloeit de legale cannabisindustrie, werkzaam voor meer dan 440.000 mensen en goed voor tientallen miljarden dollars per jaar. Aan de andere kant stuurt het verbod duizenden mensen naar de gevangenis of immigratieprocedures.

Belangengroepen zoals de Drug Policy Alliance, NORML en het Last Prisoner Project staan erop dat herindeling onvoldoende is. Zoals Maritza Perez Medina van de Drug Policy Alliance zei: “Zolang marihuana in de Controlled Substances Act blijft staan, zal het op federaal niveau gecriminaliseerd blijven, ongeacht in welke classificatie het valt.”

Critici waarschuwen ook dat Klasse III vooral ten goede zou kunnen komen aan farmaceutische bedrijven, zodat zij de markt voor cannabis-gebaseerde medicijnen kunnen domineren terwijl ze de kleine kwekers en lokale bedrijven die de industrie decennialang hebben gesteund door het verbod, uit de markt drukken.

Een politiek schaakbord

De weerstand blijft sterk, vooral onder sommige Republikeinen. Negen GOP-wetgevers stuurden onlangs een brief waarin ze er bij Trump op aandrongen om de herclassificatie te verwerpen en noemden het eerdere voorstel van Biden “corrupt en gebrekkig”. Ze waarschuwden dat herclassificatie jongeren de indruk zou geven dat cannabis onschadelijk is, terwijl miljarden dollars aan belastingvoordelen worden gegeven aan “kartels en bedrijven”.

Toch hebben 32 procureurs-generaal van staten het tegenovergestelde gedaan en het Congres opgeroepen om legalisatie te bevorderen en maatregelen te steunen zoals de SAFER Banking Act, die cannabisbedrijven eindelijk toegang zou geven tot het financiële systeem. Ze stellen dat, terwijl cannabis al legaal is in de meeste staten, het blokkeren van de toegang tot bankdiensten de veiligheidsrisico’s alleen maar vergroot en het innen van belastingen belemmert.

Wat is het volgende?
De herziening van Trump zou kunnen leiden tot de belangrijkste verandering in het federale cannabisbeleid in meer dan 50 jaar. Maar de weg vooruit blijft onzeker: zal de regering het bij herclassificatie houden, of zal de druk van het Congres en het publiek in de richting van volledige legalisatie gaan?

Wat duidelijk is, is dat de oorlog tegen drugs, bijna een eeuw geleden begonnen tegen een achtergrond van racisme, er niet in is geslaagd om de consumptie te beteugelen en de massa-opsluiting heeft aangewakkerd. Tegelijkertijd zijn legale markten uitgegroeid tot motoren van economische groei met een waarde van enkele miljarden dollars.

Of het nu gaat om een geleidelijke hervorming onder Schedule III of om radicale wetgeving zoals de MORE Act, 2025 zou wel eens een cruciaal jaar kunnen worden. Deze keuze zal niet alleen de toekomst van de cannabisindustrie bepalen, maar ook of de VS er eindelijk in zal slagen om decennialang bestraffend beleid te verzoenen met de realiteit van de moderne samenleving.