Brazilië worstelt met het vaststellen van de regels voor het kweken van medicinale cannabis

Bijna een jaar nadat het Braziliaanse Superior Court of Justice (STJ) de regering opdroeg de kweek van cannabis voor medische en farmaceutische doeleinden te reguleren, staat het proces nog steeds stil.

Het Nationale Agentschap voor Gezondheidstoezicht (ANVISA) heeft opnieuw om meer tijd gevraagd en toegegeven dat het niet in staat is om het regelgevend kader af te ronden binnen de door de rechtbank opgelegde termijn.

Tijdens de 16e openbare vergadering van de collegiale raad van het agentschap, gehouden op 8 oktober 2025, presenteerde directeur-rapporteur Thiago Campos een update van de lopende werkzaamheden. Hij benadrukte dat ANVISA haar inspanningen coördineert met het Attorney General’s Office (AGU) en verschillende ministeries, waaronder gezondheid en landbouw, om regelgeving te ontwikkelen die “technisch, veilig en juridisch stabiel” is.

Campos gaf echter toe dat het proces veel ingewikkelder is gebleken dan verwacht, vooral bij gevoelige kwesties zoals de THC limiet voor gekweekte planten.

“We moeten voorkomen dat we een THC-limiet instellen die onderzoek en medicijnen met hogere THC-waarden die al zijn goedgekeurd door ANVISA onrendabel zou maken. Het debat moet gebaseerd zijn op wetenschappelijk bewijs, niet op morele percepties”, zei hij.

De THC-drempel, die de grens bepaalt tussen industriële hennep en andere cannabisvariëteiten, blijft een controversieel onderwerp. De uitspraak van het STJ in 2024 definieerde hennep als hennep met minder dan 0,3% THC en zei dat bedrijven toestemming konden krijgen om het te kweken en te verwerken voor medische en farmaceutische doeleinden.

AGU-oproep: meer tijd, meer dialoog

Eind september vroeg de AGU de rechtbank formeel om nog eens 180 dagen om het volledige regelgevingskader te presenteren. Het agentschap voerde aan dat uitgebreide regelgeving een grote dialoog met het maatschappelijk middenveld en een volledige regelgevingsimpactanalyse vereist.

Dit verzoek volgt op de afwijzing van een eerder verzoek om verlenging. Het STJ moet nu beslissen of er meer tijd komt voor de afronding van de regelgeving die alles omvat van de import van zaden tot de kweek, verwerking en marketing van cannabis afgeleide producten.

Deze vertraging frustreert veel leden van de medische gemeenschap. Meer dan 670.000 Braziliaanse patiënten gebruiken al medicijnen op basis van cannabis voor de behandeling van aandoeningen zoals epilepsie, multiple sclerose en chronische pijn. Voorstanders zeggen dat lokale teelt de kosten zou kunnen verlagen en de toegang zou kunnen verbeteren, aangezien de meeste producten momenteel worden ingevoerd en financieel onbereikbaar blijven voor veel gezinnen.

Burgerlijke samenleving en wetenschap dringen aan op opname

In antwoord op het verzoek van de rechtbank heeft ANVISA een reeks raadplegingen gehouden met onderzoeksinstituten en patiëntengroepen. Onder hen was Embrapa, de Braziliaanse Maatschappij voor Landbouwkundig Onderzoek, die besprak hoe landbouwkundig onderzoek de technologische ontwikkeling in cannabisteelt zou kunnen ondersteunen.

Een andere bijeenkomst bracht patiëntenverenigingen en familiegroepen samen die pleiten voor nationale productie. Pedro Sabaciauskis, voorzitter van de Santa Cannabis vereniging in Santa Catarina, herinnerde eraan dat er “deze erkenning” was van nationale productie, “een beweging gelanceerd door verenigingen”. Hij drong erop aan dat elke regelgeving “rekening houdt met verenigingen en geen voorrang geeft aan bedrijven”.

Ondanks deze inspanningen wijzen experts op een gebrek aan eenheid onder de pro-cannabisbewegingen. Volgens psycholoog Cauê Pinheiro, directeur van de Cannabisvereniging Florescer (Acaflor) in João Pessoa, “zijn er verenigingen van verschillende grootte, met verschillende eisen, wat vraagt om wereldwijde regulering”. Hij wijst erop dat de toegang tot cannabisbloemen en andere niet-farmaceutische vormen beperkt blijft tot een handvol organisaties.

Op weg naar een Braziliaans cannabismodel

Het debat over regelgeving is niet alleen technisch; het weerspiegelt het veranderende sociale en juridische landschap van Brazilië. Eerder dit jaar bevestigde het Supreme Federal Court (STF) opnieuw dat het bezit van 40 gram cannabis voor persoonlijk gebruik niet als een strafbaar feit moet worden beschouwd. Daarnaast maakte de uitspraak van het STJ in 2024 de weg vrij voor industriële hennepteelt, waarmee een historisch taboe werd doorbroken dat teruggaat tot de eerste anti-cannabiswet van het land die in 1830 werd aangenomen.

Voor Thiago Campos zet Brazilië nu “een belangrijke stap in de richting van het creëren van een eigen regelgevend kader voor het kweken van medicinale cannabis”, wat de afhankelijkheid van import zou kunnen verminderen en onderzoek en innovatie op nationaal niveau zou kunnen stimuleren.

In de komende weken zal ANVISA naar verwachting de technische en juridische input consolideren voordat het ontwerp wordt ingediend voor openbare raadpleging. De verordening moet ook traceerbaarheids- en controlemechanismen definiëren om de veiligheid en naleving te garanderen.

Als dit kader succesvol is, zou Brazilië eindelijk de cultuur van medicinale cannabis kunnen integreren in zijn volksgezondheids- en onderzoekssystemen, waardoor een lange juridische strijd wordt omgezet in een nieuw hoofdstuk voor de wetenschap, patiënten en industrie.