Is het NFP voor of tegen de legalisering van cannabis?

Met de komst van het NFP-blok in de Nationale Assemblee, en in afwachting van een succesvolle benoeming van een potentiële premier, rijst er natuurlijk één vraag: is het NFP voor of tegen de legalisering van cannabis?

Na een zoektocht in hun programma, dat gericht was op de dringende noodzaak om uit de Macron-jaren te komen, was er geen strikte vermelding van een initiatief over de drugskwestie in het algemeen. Hooguit kon men een link zien met de volgende voorstellen:

• “Optreden tegen overbevolking in gevangenissen”, waarbij volgens het International Prison Observatory 14,7% van de gevangenispopulatie momenteel vastzit als gevolg van drugsdelicten.
• “Voer ontvangstbewijzen voor identiteitscontroles in”, dit laatste voedt politie-intimidatie, waarvan drugs heel vaak de brandstof zijn
• “Herroep […] wetten die […] onze individuele en collectieve vrijheden ondermijnen”, het verbod op drugs in het algemeen en cannabis in het bijzonder is duidelijk zo’n wet

In plaats daarvan moeten we kijken naar de visie van elke partij in het NFP-blok.

Linkse partijen en standpunten over cannabis

Voor Les Verts / Ecologistes is het heel duidelijk. De partij neigt naar het legaliseren van cannabis sinds (ten minste?) 1997 en de verklaringen van Dominique Voynet, toen minister van Milieu, in Charlie-Hebdo dat ze voorstander was van het decriminaliseren van cannabis. Destijds werd ze op TF1 verdedigd door Elisabeth Guigou (PS), minister van Justitie, die zei dat “het geen tragedie is om een joint te roken, behalve […] als het een regelmatige gebeurtenis wordt”. O tempora, o mores. In de presidentsverkiezingen van 2002 hield Noël Mamère vast aan het thema, net als Yannick Jadot in 2022 en zijn uitspraken tijdens een bezoek aan het bedrijf La Fleur – Delled.

France insoumise voert ook campagne voor de legalisering van cannabis. De linkse partij heeft zich met name verzet tegen de vaste boete voor “cannabis” en in 2018 voorgesteld om in plaats daarvan cannabis te legaliseren, waarbij ze in feite een wetsvoorstel heeft overgenomen dat op 11 januari 2017 door elf parlementsleden van de Fractie Ecologie les Verts is ingediend.

Voor de Franse Communistische Partij en de Socialistische Partij ligt het ingewikkelder. De PCF wil de wet van 1970 intrekken die het drugverbod invoerde en een einde maken aan de onderdrukking van gebruikers. De laatste kandidaat, Fabien Roussel, vermeldde enkel de nood aan een debat over dit onderwerp. Zijn kandidaat voor het Europees Parlement heeft zich in een TikTok pastille van Brut uitgesproken tegen de legalisering van cannabis.

Raphaël Glucksmann, de PS-kandidaat, heeft zich daarentegen voor legalisering uitgesproken, terwijl zijn partij schommelt tussen het erkennen van de mislukking van het verbodsbeleid – met Daniel Vaillant, Anne Hidalgo, Cécile Duflot, Vincent Peillon of Jean-Marc Ayrault bijvoorbeeld – en afwijzend tegenover elk idee van verandering – François Hollande, Johanna Rolland of Arnaud Montebourg, de laatste heeft zich al in 1997 tegen “verbena” uitgesproken toen het IARC 577 joints naar Franse parlementsleden stuurde. Meer recentelijk stelde Olivier Faure, eerste secretaris van de Franse Socialistische Partij, lokale experimenten voor in plaats van een volledige legalisatie.

Wat betreft de kleinere partijen zoals Place publique (Glucksmann), Génération-s (Benoit Hamon) of de Nieuwe Anti-Kapitalistische Partij, alle drie neigen ze naar de wens om cannabis te legaliseren.

Het is dus moeilijk om de score bij te houden. Hoewel de meerderheid van de fracties die deel uitmaken van de NFP voor de legalisatie van cannabis waren, hebben de afgelopen 30 jaar ons laten zien dat de wens om de drugwetgeving te veranderen vaker wel dan niet botst met de uitoefening van macht.

Sinds Mitterrand geloofden veel activisten dat de tijd voor legalisatie was aangebroken, vooral in 1997 met de verklaringen van Dominique Voynet. Charles Pasqua, niet de meest ruimdenkende in sociale kwesties, riep zelfs op tot een debat in 1993.

Onlangs zag Emmanuel Macron “een bepaalde vorm van effectiviteit” in legalisatie. Hij heeft echter een puur repressief beleid gevoerd over dit onderwerp. Zijn minister van Binnenlandse Zaken Christophe Castaner, die eerder de deugden van legalisatie ophemelde, heeft een draai van 180° gemaakt door zijn superpolitiepak aan te trekken, het eenvoudige cannabisgebruik opnieuw strafbaar te stellen met de vaste boete. De deur staat nu wagenwijd open voor Gérald Darmanin om steeds hardere, schadelijke en uiteindelijk ineffectieve repressie toe te passen.