Tweede fase van legalisering cannabis in Duitsland in gevaar

De lang geplande “tweede pijler” van Duitsland dreigt door de regering te worden opgegeven vanwege de huidige politieke obstakels, zowel op nationaal als op EU-niveau.

Met het groeiende politieke belang van rechtse partijen in de Duitse regionale verkiezingen en de verwachting dat zij de komende maanden een veel grotere stem in de regering zullen krijgen, is de race nu begonnen om de tweede helft van de cannabisliberaliseringsplannen door te drukken.

Ondertussen toont een groeiend aantal gemeenten interesse in deelname aan de modelprojecten die onder de tweede pijler worden opgezet.

Wat is de tweede pijler?

De tweede pijler, die voor het eerst werd aangekondigd in de zomer van 2023, is het antwoord van de stoplichtcoalitie op de weigering van Europese Commissie om een volledige commerciële markt te lanceren voor volwassenen.

Verschillende rapporten suggereren dat de Europese Commissie de Duitse regering heeft geïnformeerd dat deze plannen in strijd zouden zijn met verschillende EU-wetten, zoals de Shengen-overeenkomst, waardoor het land mogelijk een inbreukprocedure riskeert.

De architecten van het wetsvoorstel stelden vervolgens twee afzonderlijke “pijlers” voor die de belangrijkste doelen van het project zouden bereiken zonder de EU-wetgeving te overtreden.

De tweede pijler zou het mogelijk maken om “proefprojecten” op te starten, waarbij de vrije verkoop van cannabis voor volwassenen voor een beperkte periode zou worden toegestaan om de effecten op verschillende gebieden, waaronder de zwarte markt, gezondheid en de bescherming van jongeren, wetenschappelijk te bestuderen.

Deze strategie wordt al met succes toegepast in Zwitserland, waar zeven proefprojecten lopen in verschillende deelstaten.

Wat is de status van het wetsvoorstel?

Een wetsvoorstel zou oorspronkelijk in de nazomer van 2023 worden ingediend, maar is uitgesteld tot april 2024.

Hoewel oorspronkelijk werd verwacht dat er aparte secundaire wetgeving zou moeten worden ingevoerd om Pijler 2 te lanceren, zoals Business of Cannabis in mei meldde, wordt nu verwacht dat het zal worden gereguleerd onder de huidige CanG Act, wat betekent dat er geen aparte wetgeving hoeft te worden aangenomen om het door te voeren.

Volgens hoofdstuk 1, sectie 2, paragraaf 4 van de huidige Cannabiswet “moet iedereen die cannabis voor wetenschappelijke doeleinden wil bezitten, kweken, produceren, importeren, exporteren, verwerven, ontvangen, afleveren, verzenden, cannabinoïden uit de cannabisplant wil extraheren of in cannabis voor wetenschappelijke doeleinden wil handelen, een vergunning hebben”.

In het wetsvoorstel van april, getiteld de “Verordening betreffende de wetenschappelijke verantwoordelijkheid van cannabisconsumenten” (KCanWV), wees het Federale Ministerie van Landbouw en Voeding (BLE) zichzelf aan als de autoriteit die verantwoordelijk is voor het autoriseren, controleren en implementeren van de regelgeving.

Aangezien cannabis sinds de goedkeuring van de eerste pijler niet langer als verdovend middel wordt beschouwd, zou de verantwoordelijkheid voor het toezicht op cannabismodelprojecten overgaan van het BfArM (Federaal Instituut voor Drugs en Medische Hulpmiddelen), dat zich traditioneel bezighoudt met narcoticakwesties, naar de BLE.

Het Federale Ministerie van Voeding en Landbouw (BMEL), waarvan het BLE een uitvoerend agentschap is, wacht echter naar verluidt nog steeds op een wetsvoorstel van Karl Lauterbach, de architect van het wetsvoorstel en hoofd van het Federale Ministerie van Gezondheid (BMG).

In een gesprek tegen LTO zei een woordvoerder van BMEL dat “het wetsvoorstel wordt opgesteld onder leiding van het Federale Ministerie van Volksgezondheid (BMG)” en voegde eraan toe dat er contact zou worden opgenomen met het BMG om de status van het project te weten te komen.

Het kantoor van de heer Lauterbach zei (en zei naar verluidt al maanden): “Het werk van de federale regering aan de voorbereiding van de tweede pijler omvat complexe technische en juridische kwesties en vereist coördinatie tussen de relevante ministeries. Deze coördinatie is nog niet afgerond”.

Ates Gürpinar, woordvoerder drugsbeleid van de linkse partij in de Bondsdag, vertelde LTO dat hij “niet langer verwacht dat de wet voor de tweede pijler voor het einde van de zittingsperiode zal worden aangenomen”.

Nu Lauterbach voorstelt om het wetsvoorstel vooraf ter analyse voor te leggen aan de EC, een proces dat normaal gesproken maanden duurt, en de leider van de Christendemocratische Unie (CDU), Friedrich Merz, heeft verklaard van plan te zijn om de legalisering van cannabis in te trekken als zijn partij de volgende federale verkiezingen wint, lijkt de tijd te dringen voor het wetsvoorstel.

Steun van de deelstaten

Eerder deze maand kondigde de stad Wiesbaden aan deel te willen nemen aan een nationaal modelproject om de verkoop van cannabis in apotheken te testen.

Minister van Volksgezondheid Milena Löbcke ondertekende een intentieverklaring om het initiatief te steunen en benadrukte het belang van een legaal verkoopsysteem om de zwarte markt tegen te gaan en de bescherming van jongeren en de gezondheid te versterken. Het project, waarbij wordt samengewerkt met de vereniging Cannabis Research Germany, zal wetenschappelijk worden begeleid door het Hamburg Centre for Interdisciplinary Addiction Research.

Wiesbaden zal zich richten op het experimenteren met de verkoop van cannabis in apotheken, als onderdeel van een breder initiatief waarbij 25 steden in Duitsland betrokken zijn. Om het project voor te bereiden, zet de stad een ‘Cannabis Coordination Office’ op en heeft al interesse gekregen van verschillende grote apotheken. Het programma zal echter aan strikte regels onderworpen zijn.

In mei 2024 suggereerde een studie van de Duitse persuitgeverij Die Welt dat minstens 11 Duitse steden overwogen om modelregio’s te worden voor de tweede pijler, waaronder Bremen, Hannover, Bonn, Frankfurt, München, Tübingen, Leipzig, Schwerin, Offenbach, Darmstadt en Wiesbaden.