Rapport documenteert mislukkingen van cannabisverbod in België

Een evaluatie van het Belgische drugsbeleid heeft geresulteerd in een informatief rapport dat is goedgekeurd door de Senaat en waarin de noodzaak wordt benadrukt om de Belgische wetgeving op dit gebied te hervormen. Het rapport benadrukt de persistente uitdagingen van een verouderd wettelijk kader dat al meer dan een eeuw grotendeels ongewijzigd is gebleven.

Verouderde wetten en politieke uitdagingen

Zoals het rapport aangeeft, is het huidige Belgische drugbeleid gebaseerd op een wet uit 1921, wat heeft geleid tot een systeem dat “onduidelijk en ondoorzichtig” is.

Dit gebrek aan duidelijkheid beïnvloedt niet alleen de toepassing van de wet, maar creëert ook rechtsonzekerheid voor alle burgers, inclusief zij die drugs gebruiken, in herstel zijn of in het veld werken. Volgens het rapport heeft deze dubbelzinnigheid het vertrouwen van het publiek in het strafrechtsysteem aangetast, waardoor veel mensen twijfelen aan de legitimiteit van het bestaande beleid en de bestaande regelgeving.

Het rapport vestigt de aandacht op wereldwijde trends en merkt op dat verschillende landen een beleid hebben aangenomen om cannabis te decriminaliseren. Deze verandering in aanpak heeft in België discussies aangewakkerd over de effectiviteit en gepastheid van het handhaven van strenge wetten tegen het gebruik van cannabis. Daarnaast herinnert het rapport aan de toename van de potentie van cannabis in de afgelopen drie decennia, waarbij de THC-concentraties aanzienlijk zijn gestegen als gevolg van het verbod op het product.

Een van de belangrijkste onthullingen van het rapport is de prevalentie van cannabisgebruik in België: ongeveer een kwart van de bevolking heeft de drug gebruikt en ongeveer 8% vertoont problematische gebruikspatronen. Deze statistieken dwingen tot een dringende herziening van het bestaande beleid om de volksgezondheid en sociale problemen in verband met cannabisgebruik beter aan te pakken.

Een verdeeld beleidslandschap en voorgestelde hervormingen

De aanbevelingen in het rapport weerspiegelen de diepe verdeeldheid binnen het Belgische drugbeleid. Zonder te pleiten voor decriminalisering, roept het rapport op tot een nieuw wettelijk kader om gelijkheid voor de wet en voorspelbaarheid in de toepassing ervan te garanderen. Bovendien stelt het rapport voor dat mensen die cannabis gebruiken voor persoonlijke doeleinden en die de openbare orde niet verstoren, toegang krijgen tot gratis psycho-medico-sociale begeleiding in plaats van strafrechtelijke of administratieve sancties.

Het debat rond de cannabishervorming in België weerspiegelt de verschillende standpunten van de politieke spelers. Voorstanders van hervorming, zoals Julien Uyttendaele van de PS, verwijten het huidige kader dat het onbedoeld criminele elementen versterkt. Uyttendaele pleit voor innovatieve benaderingen zoals Cannabis Social Clubs om de illegale markt tegen te gaan.

Tegenstanders zoals de Mouvement Réformateur blijven daarentegen voorzichtig en wijzen op de gezondheidsrisico’s van cannabis. Philippe Dodrimont van de MR benadrukt dat de legalisatie geen significante invloed heeft gehad op het gebruik en benadrukt de bezorgdheid over de volksgezondheid.